LL 22 : Lowlands FOR DUMMIES (Dag 3, ZONDAG 21 augustus ’22)

Dagtickets bestaan niet in Lowlands. Het is 3 dagen of niets. Je duikt er in, dompelt je onder en komt 3 dagen later weer boven water. Sommigen op de festivalweide komen op dag 3 nog amper boven water. Het is een overdonderende belevenis met een verpletterende keuzestress door al het moois dat hier te beleven valt. Doseren is een kunst, maar niet iedereen heeft er talent voor. Dat zie je aan de afgetrokken gezichten, de vuile kleren en de fysieke toestand. Ik heb goed geslapen en ben er wel klaar voor! Laat dag 3 maar komen!

Om mijn newbe-status van me af te gooien, begin ik zoals dag 1 & 2 met een nieuwsgierige blik langs podia met minder bekende artiesten en plekken die ik nog niet heb ontdekt. Zoals de Haciënda waar DJ HELLIE de disco-grooves van jaren ’70 en ’80 vanonder het stof haalt en van een hedendaagse beat voorziet. Het is nog vroeg in de middag, maar toch staan er enkele honderden enthousiastelingen te blinken op de dansvloer. Sommigen hebben zelfs hun allermooiste glitterkostuum aangetrokken!

Even later ontdek ik een kleurrijke poort met OHLALAANTJE erboven. Ohlalaantje? Plots sta ik tussen naaktposters en sensuele installaties waar je zelf deel van kan uitmaken om de ervaring compleet te maken. This must be Holland! Er is zelfs een cabine waarin je de poster van je eigen naaktkalender kan laten fotograferen. Ga ik uit de kleren? Zoveel lef heb ik niet en met blozende wangen en dito gedachten begeef ik me verder op de Lowlandweide die ik ondertussen als mijn broekzak ken. Zwoele soul en R&B geluiden uit een kleine loods, X-ray genaamd, zuigen me naar binnen. Daar ontdek ik TKAY MAIDZA, de in Zimbabwe geboren Australische Hip Hop-dame die met haar debuutalbum Tkay wereldwijd aandacht kreeg. Begeleid door een MC verleidt ze een honderdtal aanwezigen met een groovey beat en haar sensuele stem.

Enkele tientallen meters verder schreeuwt iemand zich schor. Heeft hij hulp nodig? Nee, het is de zanger van de activistische Afro-Amerikaanse band FEVER 333 die de Heineken tent omtovert tot een politieke arena. Hun aversie tegen het racisme dat ze dagelijks ondervinden in de VS wordt vakkundig door de strot van het publiek geramd. En het is nog aanstekelijk ook! Op Made an America krijg ik zelfs de spontane neiging om mee te headbangen met de enthousiaste menigte: Fuck all the promises you were promised ‘cause they cutting your oxygen 'til you're paralyzed! De dood van George Floyd twee jaar eerder heeft Fever 333 alleen maar fanatieker gemaakt. Trump is ondertussen naar de achtergrond verdwenen, maar racisme is nog steeds dagelijkse kost. Ik jump mee met Fever 333 for equality!

Ondertussen is het bijna half 7 en haast ik me van het hyperkinetische Fever 333 naar het Bravo podium waar een Britse zonderling waarschijnlijk een heel andere vibe de weide in zal sturen!

JAMES BLAKE (Lowlands 2022 - venue Bravo)

Het is geen kleine stap van rapcore naar het soms minimalistische, dan weer experimentele geluid van deze Britse songwriter en multi-instrumentalist. Zijn shows kunnen alle kanten uit, want James zoekt steeds de grens op tussen het vertrouwde van zijn bekendere songs en de vibes van de dag. Het is zoals de ochtend van Sinterklaas: wat zal hij brengen? Spannend, toch?

In een salopette (tuinbroek voor de Nederlanders) stapt James bijna verlegen het podium op geflankeerd door zijn drummer en mede-keyboardspeler. Een eerste statement is gemaakt. Geen glitter of strakke pakjes, geen afleiding. Het gaat om de muziek! Blake zet zich achter zijn keyboards en start meteen met de slome bassounds, de gelaagde en zweverige synthesizer geluiden en natuurlijk de ijle stem van Blake zelf in Life Round Here. Het is even wennen als je al twee dagen in hoog tempo van podium naar podium rent en constant ondergedompeld wordt in energieke acts die allemaal van de eerste noot hun publiek willen overweldigen. Dit is een heel andere ervaring en ik beslis me volledig los te koppelen van alle hectiek en als een volleerd ZEN-boeddhist helemaal mee te gaan in de muzikale meditatiesessie van James Blake. En het werkt! Bij het iets snellere, maar subtiele Before begin ik te bewegen op de beat. Wanneer ik mijn ogen weer open merk ik dat mijn mede-Lowlanders in dezelfde trip zitten en hun lichamen laten vibreren op de sfeervolle geluiden van het trio. De eerste pianoklanken van Limit to Your Love lokken vervolgens een spontaan applaus uit. De hele diepe bassen die worden toegevoegd, doen heel mijn lijf trillen. Af en toe laat Blake een pauze in zijn song vallen alsof hij plots weer moet denken aan de grenzen van de liefde. Het publiek vult te stiltes op met gejoel van opwinding. Na het overdonderend applaus op het einde van de song is James Blake ons allemaal heel dankbaar: ‘Thank you for letting me feel so welcome!’. The pleasure is all mine, zou ik hem willen toeroepen. Alsof hij toch even het doorsnee festival gevoel wil aanraken, vraagt Blake het publiek mee te zingen op Say What You Will. Het is een niet evidente zanglijn die op onregelmatige momenten, namelijk wanneer James zijn hand opsteekt, gezongen moet worden. Dat lukt niet goed en gelukkig schakelt de orkestleider meteen weer over naar zijn core business: minimalistische post-dubstep. We zweven en bewegen heerlijk mee op de pompende bassen van I Keep Calling, de Londense clubbeats van CMKY, het bezwerende Voyeur (om er maar enkele te benoemen), om te landen bij het zwoele Retrogade. Als onofficieel bisnummer (want er worden geen bissen gespeeld worden) springt SLOWTHAI het podium op om Feel Away samen met buddy James te zingen. De wat schuchtere Blake komt voor het eerst achter zijn keyboards vandaan en er ontstaat een vreemde, maar heerlijke dynamiek. Podiumbeest Slowthai neemt meteen het publiek bij zijn kraag. De armen en handen gaan de lucht in en zwaaien op en neer zoals het bij een rap-optreden past. James Blake staat wat verderop wat onhandig met zijn microfoon in zijn hand, maar zijn zanglijnen maken net zo veel indruk als de heerlijke stem van rapper Slowthai. Het zijn twee totaal verschillende werelden die toch heel mooi samensmelten op dit podium. Uniek! Blake zou Blake niet zijn zonder minimalistische afsluiter. Dat doet hij met de wondermooie interpretatie van de Frank Ocean-song Godspeed.

Ik weet niet of ik de hectiek van Lowlands nog aankan na deze bijna spirituele ervaring, maar het hoogtepunt van Lowlands 22 staat nog op ons te wachten. Het is niemand minder dan oppergod…

STROMAE (Lowlands 22 - venue Alpha)

Al 3 dagen lang verraadt mijn accent mijn afkomst: ‘Hey, jij bent een Belg!’. Al 3 dagen lang voegen mijn Nederlandse co-festivalgangers er spontaan aan toe: ‘Ik kijk echt uit naar het optreden van Stromae! Ik kan niet wachten tot zondagavond!’. Ik durf niet te zeggen dat het geweldig zal worden. Je weet maar nooit. Soms verknallen té hoog gespannen verwachtingen een op zich leuke surprise. Zelf heb ik Stromae nog nooit live gezien. Uit ervaring kan ik dus niet spreken, maar de recensies over het optreden in Werchter doen mijn hart nu al sneller kloppen.

Op weg naar het Alpha podium wordt meteen duidelijk dat niemand, behalve diegenen die 3 dagen Lowlands niet hebben overleefd, het optreden van onze Belgische trots wil missen. De mensenmassa beweegt in één richting. De heuvels naast het Alpha podium, die gisteren reeds goed gevuld waren bij Artic Monkeys, staan twintig minuten voor het optreden al propvol. In de Alpha tent zelf is het drummen om een plekje te vinden. Gelukkig mag je met een pers-polsbandje net iets meer dan de andere Lowlanders en beland ik centraal vooraan. Op het onverlichte podium verbergen 4 witte futuristische items het instrumentarium van de bandleden. 6 minuten voor aanvang wordt er nog steeds druk gewerkt door de technici. Het nieuws dat Lowlands een concert van het 160-koppig Noord Nederlands Orkest vanochtend heeft geannuleerd omdat de technische installatie van het Stromae uitliep, spookt door mijn hoofd. Gaat het goed komen? Nog 2 minuten en er wordt nog steeds links en rechts geprutst aan de installaties… Ondertussen wordt het podium en de tent met rook gevuld.

Plots gaat het licht uit en start een Pixar-achtige animatiefilm waarin cartoon-Stromae ons meeneemt naar het futuristische Stromae-rijk en zich in de diepe schuilkelders in het geheim voorbereidt op een optreden in… Nederland! Het publiek gilt. Het gaat gebeuren! Ondertussen zijn de 4 muzikanten van de band op het podium geslopen en zetten de eerste tonen van Invaincu in. Stromae stelt zich meteen kwetsbaar op en zingt over zijn gevecht om op zijn benen te blijven staan, maar Tant que j'suis en vie j'suis invaincu. Met zijn openingsnummer neemt Paul Van Haver (de echte naam van Stromae) meteen het publiek bij de hand en fluistert hen muzikaal toe: het is ok om niet altijd succesvol te zijn, ook de meest succesvolle onder jullie heeft het soms heel moeilijk. Wanneer Stromae het publiek na het nummer in zijn beste Nederlands met ‘Alles goe?’ aanspreekt, gaan de Nederlanders helemaal plat voor deze super sympathieke Belg. Ja, het is goed en het wordt alleen maar beter. Zowel muzikaal als visueel haalt Stromae en zijn band alles uit de kast. In Fils de Joie spreekt Stromae als een volleerd demagoog de menigte vanachter het spreekgestoelte toe en danst zelfs enkele pasjes synchroon met de cartoon-Stromae in de animatie op het enorme scherm. Tijdens Quand C’est? valt het achtergrondscherm uiteen in 6 individueel bewegende panelen waarop een vreemde dradenstructuur wordt geprojecteerd dat als een kankerweefsel de zingende Stromae opvreet. Een futuristische gemotoriseerde zetel vervoert een over depressie zingende Stromae tijdens Mauvaise Journée. In Formidable verandert Stromae weer in de dronkenlap van zijn videoclip. Tijdens Papaoutai dansen tientallen schijnwerpers, die tot dan toe verscholen bleven in de toppen van de tent, mee met de beats waardoor plots het podium wordt uitgebreid tot de laatste rijen. Even later komt een robothondje het podium op net voor La Fête… Het houdt maar niet op! De originele visuele uitwerkingen bij elke song zijn niet alleen prachtig en spectaculair, ze versterken telkens ook de inhoud van de wondermooie teksten waardoor zelfs Nederlanders de teksten gaan begrijpen (en dat is een prestatie van jewelste!). Eigenlijk is dit optreden niet in woorden te vatten. Dit moet je gaan zien, want wat voor Napels geldt, geldt ook voor Stromae: Stromae zien en sterven! Sterven doen we nog niet want we worden nog getrakteerd op Formidable, L’Enfer, C’est du Bonheur, Santé en het bisnummer Alors en Danse.

Inderdaad we gaan dansend en zingend naar huis want na drie dagen en met een officieel diploma van Lowlander op zak gaan we bijslapen en in dromenland nagenieten van Stromae en de andere Lowlands ervaringen. Ich bin ein Lowlander, spookt door mijn hoofd. Het is een Geuzennaam die ze me niet meer afnemen.

Gert Embrechts voor Concert Monkey.